Giữa miền Trung nắng gió, đèo Ngang hiện lên như một dải lụa vắt ngang núi rừng, nối liền Quảng Bình và Hà Tĩnh. Cung đường huyền thoại này không chỉ đẹp mê hoặc với biển xanh, núi biếc mà còn vang vọng hồn thơ và dấu ấn lịch sử. Hãy cùng khám phá đèo Ngang – nơi thiên nhiên hùng vĩ hòa cùng quá khứ tự hào – trong hành trình đáng nhớ cùng Chà Cùng Eco Zone
1.Đèo Ngang – Vẻ đẹp và lịch sử giao thoa trên cung đường huyết mạch
Nằm trên Quốc lộ 1A, Đèo Ngang như một dải lụa ôm trọn dãy Hoành Sơn, kéo dài khoảng 6 km với đỉnh cao gần 250 mét, là ranh giới tự nhiên phân chia hai tỉnh Quảng Bình và Hà Tĩnh. Phía bắc đèo thuộc xã Kỳ Nam, huyện Kỳ Anh, cách trung tâm Hà Tĩnh 75 km, đây không chỉ là một cung đường giao thông quan trọng mà còn chứa đựng nhiều dấu ấn lịch sử sâu sắc.

Từ hàng nghìn năm trước, Đèo Ngang đã là con đường nối liền hai miền đất nước, và hơn 500 năm trở lại đây trở thành ranh giới phân chia Đàng Trong – Đàng Ngoài. Dưới triều Nguyễn, con đèo được đắp đá kiên cố, cùng cổng gác Hoành Sơn được vua Minh Mạng cho xây dựng năm 1833 với kiến trúc uy nghiêm, còn lưu giữ dấu tích cổ kính trên đỉnh đèo ngày nay.
Bước vào thời hiện đại, từ năm 2003 đến 2004, Nhà nước đã đầu tư xây dựng hệ thống đường hầm xuyên núi dài hơn 2 km, gồm hầm dành cho xe cơ giới và hầm đi bộ, giúp giao thông qua đèo trở nên thuận tiện và an toàn hơn, tiếp tục giữ vai trò quan trọng trong hành trình kết nối miền Trung.
2. Hướng dẫn di chuyển đến Đèo Ngang – Hoành Sơn Quan
Bạn có thể dễ dàng đến Đèo Ngang – Hoành Sơn Quan bằng ô tô, xe máy hoặc thuê xe khách từ Đồng Hới. Chỉ cần chạy dọc Quốc lộ 1A, men theo con đường khoảng 100 km, bạn sẽ đặt chân đến vùng đất hùng vĩ này. Lưu ý, đoạn đường qua dãy Hoành Sơn khá quanh co và có phần hiểm trở, vì vậy hãy lựa chọn phương tiện an toàn và lái xe cẩn trọng để có chuyến đi suôn sẻ. MIA.vn tin chắc rằng, sau hành trình ấy, bạn sẽ được chiêm ngưỡng cảnh sắc thiên nhiên kỳ vĩ và đừng quên lưu giữ cho mình những khoảnh khắc check-in tuyệt đẹp tại đây nhé!

3. Vẻ đẹp nguyên sơ, hùng vĩ của Đèo Ngang
Đèo Ngang – con đường đèo uốn lượn vắt ngang dãy Hoành Sơn sừng sững, không chỉ là một điểm mốc quan trọng trên tuyến quốc lộ Bắc – Nam mà còn là bức tranh thiên nhiên sống động, pha trộn giữa núi rừng trùng điệp và biển cả bao la.
Từ đỉnh đèo, tầm mắt bạn sẽ được mở rộng bao quát toàn cảnh miền Trung với những khúc cua mềm mại ôm lấy sườn núi, rừng xanh bạt ngàn của Hoành Sơn, cùng xa xa là biển Đông rộng lớn với những đợt sóng bạc trắng cuồn cuộn vỗ về bờ cát.

Phía chân đèo về hướng Bắc, xưa kia là cửa biển Xích Mộ giờ chỉ còn lại hồ nước trong xanh, mát lành do bồi đắp qua năm tháng. Cách đó không xa là bãi biển Đá Nhảy nổi tiếng với những phiến đá muôn hình vạn trạng, lặng lẽ ẩn hiện giữa sóng biển vỗ rì rào. Chỉ cần men theo đèo Con khoảng 3 km, du khách sẽ khám phá được bãi biển hoang sơ với cát trắng mịn màng và núi non hùng vĩ bao quanh.
Hướng Đông là hình ảnh mũi Ròi và bãi biển Vũng Chùa – Đảo Yến nhỏ bé, bình yên nằm giữa biển khơi rộng lớn, khiến tâm hồn người lữ khách như được thu nhỏ lại, hòa mình cùng làn gió mát lành từ biển cả.
Phía rừng là những vách núi nhấp nhô điểm xuyết những mái ngói đỏ tươi ẩn hiện sau hàng dừa, phi lao – nét chấm phá yên bình của những làng chài ven đèo.
Đèo Ngang còn gắn liền với truyền thuyết về Thánh Mẫu Liễu Hạnh, người được Ngọc Hoàng đày xuống trần gian và hóa thân thành cô gái xinh đẹp, dựng quán nhỏ dưới chân đèo. Người dân địa phương đã dựng miếu thờ để tưởng nhớ công lao và sự linh thiêng của bà.
Vẻ đẹp Đèo Ngang – Hoành Sơn Quan vẫn vẹn nguyên nét thơ mộng dù trải qua bao thăng trầm lịch sử. Tại chân đèo, đền thờ Thánh Mẫu Liễu Hạnh tỏa sáng linh thiêng, còn trên đỉnh đèo, Hoành Sơn Quan sừng sững uy nghi giữa núi rừng bạt ngàn, như một chứng nhân của thời gian. Từ đây, du khách có thể phóng tầm mắt chiêm ngưỡng dãy núi trải dài, tận hưởng không khí trong lành và làn gió mát rượi đặc trưng vùng miền Trung.

Đèo Ngang không chỉ là thắng cảnh thiên nhiên mà còn là nguồn cảm hứng bất tận cho nhiều thi sĩ, trong đó nổi bật là bài thơ “Qua Đèo Ngang” của Bà Huyện Thanh Quan. Sau khi khám phá nơi này, đừng quên ghé thăm Đền Tưởng niệm Liệt sỹ Trường Sơn – một điểm đến đậm dấu ấn lịch sử của Quảng Bình.
4. Lịch sử Đèo Ngang
Đèo Ngang không chỉ là một địa danh thiên nhiên hùng vĩ mà còn là nhân chứng lịch sử quan trọng trong quá trình phát triển và bảo vệ đất nước. Từ lâu, vùng đèo này đã chứng kiến nhiều trận chiến ác liệt giữa Đại Việt và vương quốc Chăm Pa, thể hiện vai trò chiến lược trong việc giữ vững vùng biên giới.
Trong thời nhà Nguyễn, Đèo Ngang cùng dãy Hoành Sơn trở thành điểm then chốt trong công cuộc trấn thủ Thuận Hóa và mở rộng lãnh thổ, bảo vệ bờ cõi phía Nam. Đặc biệt, trong giai đoạn phân tranh giữa hai thế lực Trịnh – Nguyễn, đèo Ngang chính là “chốt chặn” quan trọng, ngăn cách ranh giới Đàng Ngoài và Đàng Trong.

Năm Minh Mạng thứ 14 (1833), nhà vua đã cho xây dựng Hoành Sơn Quan ngay trên đỉnh đèo như một biểu tượng vững chắc, khẳng định quyền uy và là cửa ngõ chính dẫn vào kinh đô Huế. Hình ảnh đèo Ngang và cổng Hoành Sơn cũng được khắc họa tinh xảo trên “Huyền đỉnh” ở Đại Nội Huế năm 1838, minh chứng cho vị trí quan trọng của vùng đất này trong lịch sử triều Nguyễn.
Trong thời kỳ kháng chiến chống Mỹ, Đèo Ngang tiếp tục giữ vai trò trọng yếu, là điểm chiến lược bảo vệ con đường huyết mạch Bắc – Nam, chứng kiến sự anh dũng kiên cường của quân và dân ta trong những năm tháng khó khăn nhất.
5. Hình ảnh Đèo Ngang – Thi ca và văn hóa
Dù mang trong mình dấu ấn của lịch sử oai hùng, Đèo Ngang ngày nay vẫn giữ nguyên vẻ đẹp mộc mạc, lãng mạn, trở thành điểm dừng chân lý tưởng cho du khách khi đến với Quảng Bình. Dưới chân đèo, đền thờ Thánh Mẫu Liễu Hạnh – một địa điểm linh thiêng, thu hút đông đảo người dân và du khách tới hành hương, tưởng nhớ truyền thuyết thiêng liêng gắn bó với vùng đất này.

Trên đỉnh đèo, Hoành Sơn Quan vẫn sừng sững uy nghi, như tấm bình phong chắn giữ đất trời, tạo nên một khung cảnh hùng vĩ đậm chất sử thi. Qua bao thế kỷ, Đèo Ngang vẫn là nguồn cảm hứng bất tận cho các thi nhân, nhà văn Việt Nam – ghi dấu trong nhiều tác phẩm văn học, thơ ca với hình ảnh vừa hào hùng, vừa trữ tình, làm say lòng bất cứ ai từng một lần ghé thăm.
Kết Luận
Đèo Ngang không chỉ là biểu tượng của lịch sử oai hùng mà còn là nơi lưu giữ vẻ đẹp thiên nhiên thơ mộng, khiến lòng người say đắm. Nếu bạn đang tìm kiếm một hành trình khám phá miền Trung đầy cảm xúc, đừng bỏ lỡ cơ hội chinh phục và tận hưởng khung cảnh hùng vĩ nơi đây. Hãy lên kế hoạch ngay để trải nghiệm Đèo Ngang – nơi quá khứ hòa quyện cùng thiên nhiên tuyệt sắc!