Giữa miền quê yên bình của huyện Lệ Thủy Quảng Bình – nơi lưu giữ biết bao giá trị truyền thống, có một làng nghề lặng lẽ nhưng bền bỉ “giữ lửa” suốt hàng trăm năm – làng nghề nón lá Quy Hậu. Nếu bạn đang tìm một hành trình nhẹ nhàng, đậm chất bản sắc, hãy một lần ghé thăm làng nón lá Quy Hậu – trăm tuổi cùng Chà Cùng Eco Zone, để cảm nhận nhịp sống êm đềm và nét đẹp truyền thống vẫn đang được gìn giữ qua từng vòng quay của thời gian.
Đôi nét về làng nghề nón lá Quy Hậu – Niềm tự hào trăm năm giữa lòng Lệ Thủy
Nằm bên dòng sông Kiến Giang hiền hòa, làng Quy Hậu (xã Liên Thủy, huyện Lệ Thủy, tỉnh Quảng Bình) từ lâu đã nổi tiếng với nghề chằm nón truyền thống – một nét đẹp văn hóa đậm đà bản sắc miền Trung. Làng nghề nón lá Quy Hậu không ồn ào, sôi động như những điểm đến du lịch mạo hiểm ở Phong Nha – Kẻ Bàng, cũng không rực rỡ như làng hoa Lý Trạch, mà mang trong mình vẻ mộc mạc, trầm lặng nhưng đầy sức sống, như chính những người dân miệt mài gìn giữ nghề tổ qua từng thế hệ.
Đến đây, du khách sẽ bắt gặp hình ảnh rất đỗi thân quen và cảm động – từ cụ già đến em nhỏ, từ phụ nữ đến nam giới, ai nấy đều chăm chút từng đường kim mũi chỉ, tỉ mẩn uốn từng vành nón, chằm từng lớp lá trắng tinh khôi. Làng nghề hiện lên như một “xưởng thủ công khổng lồ” giữa vùng quê thanh bình, nơi tiếng cười nói xen lẫn tiếng kéo sợi, tiếng nện khung, tiếng gõ vành vang vọng suốt cả ngày.
Làng nghề nón lá Quy Hậu cách trung tâm thành phố Đồng Hới bao xa?
Chỉ cách thành phố Đồng Hới khoảng 45 – 51 km về phía Nam, làng nghề nón lá Quy Hậu là một điểm dừng chân lý tưởng nếu bạn muốn tìm hiểu sâu hơn về văn hóa địa phương Quảng Bình. Tọa lạc ngay ven sông Kiến Giang, nơi đã nuôi dưỡng bao thế hệ cần cù, nơi đây không chỉ nổi tiếng bởi nghề làm nón, mà còn là một vùng đất thấm đẫm tình người, chất phác và nghĩa tình.
Hướng dẫn đường đi đến làng nghề nón lá Quy Hậu Quảng Bình
Bạn có thể lựa chọn hai lộ trình thuận tiện để đến làng nghề:
-
Lộ trình 1 (khoảng 51 km):
Xuất phát từ trung tâm Đồng Hới → theo đường Tôn Đức Thắng → rẽ vào tuyến tránh thành phố → qua Nghĩa Ninh → tiếp tục theo đường Hồ Chí Minh khoảng 30 km → rẽ vào DT565 → đi thêm qua DT16, qua cầu Mới Lệ Thủy → rẽ phải vào đường Tây Hồ là đến cổng làng Quy Hậu. -
Lộ trình 2 (khoảng 45 km – dễ đi, ngắn hơn):
Từ trung tâm Đồng Hới → đi dọc Quốc lộ 1A khoảng 35 km → đến địa phận Cam Thủy → rẽ phải vào đường Nguyễn Tất Thành → nối tiếp DT565 → rẽ trái vào đường Tây Hồ là thấy cổng làng Quy Hậu hiện ra giữa những hàng cau và bóng tre rợp mát.
Khám phá vẻ đẹp mộc mạc và tinh tế của làng nghề nón lá Quy Hậu – niềm tự hào đất Lệ Thủy
Từng nổi tiếng với làng nghề dệt chiếu cói An Xá vang danh một thời, Quảng Bình hôm nay vẫn còn đó những làng nghề truyền thống thấm đẫm tinh thần dân tộc, mà tiêu biểu là làng nón lá Quy Hậu – cái nôi lưu giữ nét đẹp bình dị, bền bỉ giữa lòng vùng quê Lệ Thủy. Nếu chiếu cói An Xá mang đậm hồn quê thôn dã thì nón lá Quy Hậu lại toát lên vẻ đẹp khỏe khoắn, thanh lịch và sắc sảo, vừa giản dị, vừa bền bỉ, như chính con người nơi đây.
Không đài các, không cầu kỳ, nón lá Quy Hậu mang vẻ đẹp của sự kiên trì và khéo léo, thể hiện qua từng đường kim mũi chỉ. Điểm đặc biệt là độ bền vượt trội – có thể gấp đôi so với nón lá ở nhiều địa phương khác. Ít ai biết rằng, đằng sau vẻ ngoài đơn giản ấy là một quy trình chế tác vô cùng công phu, tỉ mỉ. Mỗi chiếc nón hoàn chỉnh phải trải qua hàng chục công đoạn: từ chọn lá, phơi nắng, ủi phẳng, đan khung, chuốt vành, xếp lá, chằm nón, kết chỉ… Mỗi bước đều đòi hỏi sự chính xác gần như tuyệt đối.
Trong đó, gia công lá nón là công đoạn đòi hỏi sự kiên nhẫn cao nhất. Lá được phơi nắng cho khô tới độ – không quá trắng, không quá ngả vàng, sau đó được là phẳng từng chiếc một trước khi xếp lớp vào khung. Đó không chỉ là kỹ thuật, mà còn là nghệ thuật được chắt lọc từ nhiều đời truyền lại.
Với một làng quê thuần nông như Quy Hậu, nghề làm nón không chỉ giúp người dân tăng thêm thu nhập trong lúc nông nhàn, mà còn là biểu tượng văn hóa đáng tự hào. Nếu như làng Lý Hòa được biết đến với cảnh sắc thiên nhiên nên thơ, thì làng Quy Hậu lại níu chân du khách bằng những câu chuyện dân gian, lời hò khoan, hò giã gạo, hò tỏ tình… vang lên rộn rã trong những buổi làm nón tập thể. Nơi đây, chiếc nón không chỉ là vật dụng, mà còn là sợi dây gắn kết tình làng nghĩa xóm, kết tinh tâm hồn Việt qua từng vòng vành lá.
Từng có thời kỳ, huyện Lệ Thủy có nhiều làng làm nón. Nhưng theo năm tháng, chỉ còn làng Quy Hậu là nơi duy nhất vẫn giữ được nghề, giữ được hồn. Dù xã hội ngày càng hiện đại, hình ảnh chiếc nón lá vẫn gắn bó với tà áo dài, với người mẹ quê, với người nông dân tảo tần trong nắng sớm chiều hôm. Và làng nón Quy Hậu vẫn kiên cường gìn giữ ngọn lửa truyền thống ấy – như một lời nhắc nhở không lời về bản sắc và cốt cách người Việt.
Hiện nay, làng nghề truyền thống nói chung và làng nón Quy Hậu nói riêng đang đối diện với không ít thử thách từ làn sóng công nghiệp hóa. Nhưng trong mỗi người dân nơi đây vẫn cháy âm ỉ ngọn lửa yêu nghề và lòng tự hào quê hương, luôn nhắc nhau phải giữ lấy nghề tổ như giữ lấy linh hồn của làng.
Với người dân Quảng Bình, chiếc nón lá không chỉ là một sản phẩm thủ công – mà là món quà văn hóa, là lời giới thiệu chân thành đến bạn bè bốn phương về một vùng quê dịu dàng, cần mẫn và đậm đà truyền thống dân tộc. Ghé thăm Quy Hậu, bạn không chỉ thấy nón – mà còn thấy cả một phần hồn Việt được dệt nên từ những đôi tay gầy, từ tình yêu lặng lẽ dành cho quê nhà.
Kết luận
Làng nghề nón lá Quy Hậu không chỉ đơn thuần là nơi làm ra những chiếc nón bình dị, mà còn là một không gian văn hóa đặc sắc, nơi lưu giữ hồn cốt của nghề truyền thống giữa nhịp sống thôn quê mộc mạc. Mỗi chiếc nón nơi đây là một tác phẩm chứa đựng sự khéo léo, lòng kiên trì và niềm tự hào âm thầm của bao thế hệ người dân. Giữa thời đại công nghiệp hóa đầy biến động, làng nghề vẫn kiên cường tồn tại như một minh chứng sống động cho tinh thần gìn giữ bản sắc dân tộc.
Nếu có dịp đến với Quảng Bình, hãy dành một buổi ghé thăm làng Quy Hậu – để được lắng nghe câu chuyện “giữ hồn nón lá” qua từng đường kim mũi chỉ, và cảm nhận vẻ đẹp lặng thầm mà sâu sắc của một làng quê Việt Nam còn mãi với thời gian.
